Joosts formularium

De verdeling in micro-, macro- en normocytaire anemie is voor de indeling verlaten.

Anemie door aanmaakstoornissen
Ijzergebreksanemie
Anemie door vitamine B- of foliumzuurdeficientie

Anemie door chronische ziekte of infectieziekte
Rheumatoide arthritis
Chronische infecties
Nier- of leverinsufficientie
Ziekte van Crohn

Hemoglobinopathieen
Sikkelcel-anemie
Thalassemie

Anemie op basis van verhoogde afbraak
Hemolytische anemie

Overige oorzaken
Beenmergpathologie

Bloedverlies (vaginaal, donaties, stoelgang, etc)
Voeding (veganisme)
Risico voor thalassemie
Infecties
Medicatie (metformine, PPI's)
GI-maligniteit gerelateerde anamnese

Icterus, vergrote lever of milt
Adenopathieen
Abdomen

Vrouwen met overmatig vaginaal bloedverlies en kinderen met recent doorgemaakte infectie: diagnose is voorlopig gesteld.

Hb, MCV en ferritine (overweeg ook tTGA wegens coeliakie).

Eventueel:
Bij vermoeden chronische ziekte of infectieziekte:
• BSE, erythrocyten, eGFR, trombocyten, leukocyten

Bij vermoeden B12- of foliumzuurdeficientie:
• Vitamine B12, foliumzuur, reticulocyten, LDH

Bij vermoeden hemoglobinopathie:
• Hb-electroforese, DNA-onderzoek, erytrocyten

Ferriprieve anemie
Vaginaal bloedverlies uitsluiten
Gastro-intestinaal bloedverlies uitsluiten
1. Coloscopie
2. Gastroscopie

Om praktische redenen nog gebaseerd op de oude indeling

Ferriprieve anemie

• Ferritine < 15 microgram/liter
• Transferrine gestegen

Vitamine B12- of foliumzuurdeficientie

• MCV > 100 fl en
• Reticulocyten gedaald en
• LDH > 3 x normaal en
• Vitamine B12 gedaald of
• Foliumzuur gedaald

Mogelijk beenmergaandoening

• Verstoring van leucocyten en/of trombocyten

Mogelijk hemolytische anemie

• Reticulocyten gedaald en
• LDH gestegen maar niet > 3 x normaal

Chronische of infectieuze ziekte

• Normocytaire anemie met ferritine > 15 microgram/liter
• Transferrine gedaald of normaal

Behandelen van de onderliggende oorzaak.

Ferriprieve anemie
Minder thee drinken
Meer vitamine C-rijke dranken

Eerste keuze

Ferrofumaraat 200 mg, 2 x 1 t per week. Niet bij het eten te nemen, liefst.
Kinderen: Ferrofumaraat 20 mg / ml siroop, 3 mg / kg per week (max. 6 mg / kg)

Tweede keuze

Ferrogluconaatdrank FNA, 3 x 8 ml dd Met een rietje drinken, buiten de maaltijd.

Macrocytaire anemie met Vitamine B12- of foliumzuurdeficiëntie
Eerste keuze

Vitamine B12 (Cyanocobalamine oraal, 1000 microgram dd)
Ook bij opnameproblemen of medicamenteuze oorzaak

Tweede keuze

Hydroxocobalamine intramusculair, 1000 microgram

start: 10 x om de drie dagen
vervolg: 1 x per 2 maanden

Foliumzuurdeficientie
Foliumzuur 0,5 mg, 1 x dd.

Stoppen twee maanden na bereiken van een normale Hb en herstel van oorzaak voor deficientie.

Controle van de Hb maandelijks en doornemen van ijzersubstitutie, tot twee
maanden na normalisering.