HomeFormulariumRekenenCalculatorsMethodeBronnenLoginOver

Voor de dokter

Pijn

Anamnese

Lokalisatie, aard (branderig, prikkelend, verergering door wrijven)
Invloed op functioneren
Beinvloedende factoren
Zorgen en verwachtingen
Gedragsaspecten en discrepanties (SOLK, depressie, ziektewinst)

Bronnen

Farmacotherapeutische richtlijn Pijnbestrijding NHG
NHG Standaard Pijn M106
WHO. Guidelines for the pharmacological treatment of persisting pain in adults with medical illnesses. 2012

Niet medicamenteuze adviezen

Acuut
Blijf in beweging voor zover mogelijk
Geen medicatie a demende
Contact opnemen bij sterk disfunctioneren, hevige of blijvende pijn, bijwerkingen

Chronisch
Blijf in beweging voor zover mogelijk
Veranderen maladaptieve pijncognities
Chronische pijn is geen waarschuwing en heeft geen oorzaak
Pijn is naar maar niet gevaarlijk
Afleiding is zinvol, zorgen maken niet
De behandeling dient breed aangepakt te worden (SCEGS)
Overweeg fysiotherapie
Overweeg cognitieve grdragstherapie

Bronnen

Farmacotherapeutische richtlijn Pijnbestrijding NHG
NHG Standaard Pijn M106
WHO. Guidelines for the pharmacological treatment of persisting pain in adults with medical illnesses. 2012

Medicatie

Trap 1.
Volwassenen
Paracetamol 3 tot 4 x 500 of 1000 mg dd
Bij gebruik > een maand maximaal 2500 mg dd

Kinderen < 12 jaar
Paracetamol 4 x 15 mg/kg dd (max. 24 mg/kg/inname)

Trap 2.
Volwassenen
Ibuprofen tot 600 mg, 4 x dd
Diclofenac tot 50 mg, 3 x dd
Naproxen tot 500, 2 x dd

Kinderen
Ibuprofen tot 4 x 5 mg/kg dd

Cave maagbescherming
Relatieve contra-indicaties
- > 70 jaar
- Comorbiditeit
- Langdurig gebruik
- Ook corticosteroïde of SSRI
- Ook acetylsalicylzuur of OAC

Trap 3.
Tramadol 50 mg, 2 x dd, mag per 3-5 dagen verhoogd worden tot 2 x 200 mg
Langdurig gebruik wordt afgeraden wegens verslaving

Trap 4.
Morfine 10-30 mg Retard, 2 x dd
met laxans combineren
Fentanyl pleisters 12 tot meer microg/uur, 1 per 3 dagen
met laxans combineren

Equivalentie
Morfine tablet → Fentanyl pleister
1 mg → 0.5 - 0.75 microg

De pleisters 72 uur aanwezig laten en dan vervangen. Eerste 24 uur nog morfine door geven en later bij doorbraakpijn.
Bij nierfunctie < 50 ml/min is een voorkeur voor Fentanyl. dosisaanpassing is dan niet nodig.

Trap 5.
Subcutane of intraveneuze opiaten
Handhaaf zomogelijk een derde van de orale dogdosis en voeg een verhoogde dagdosis bij via een pompinfuus. Verhoog de dosis op geleide van de pijn.

Neuropathische pijn
Alle middelen zijn off-label en de werkzaamheid treedt soms pas na enige weken op.
Nortriptyline 10 tot 25 mg, 1 x dd, opbouwen tot maximaal 100 mg
Amitriptyline 10 tot 25 mg, 1 x dd, opbouwen tot maximaal 125 mg
Gabapentine 300 mg, per dag opbouwen van 1 tot 3 x dd, opbouwen tot maximaal 3 x 1200 mg

Trigeminusneuralgie
Carbamazepine 100 tot 200 mg, 2 x dd, opbouwen tot maximaal 400 mg 3 x dd

Bronnen

Farmacotherapeutische richtlijn Pijnbestrijding NHG
NHG Standaard Pijn M106
WHO. Guidelines for the pharmacological treatment of persisting pain in adults with medical illnesses. 2012

Verwijzen

Kinderen met chronische pijn (kinderarts)
Ouderen met multimorbiditeit en blijvende pijn (geriater)
Veel beperkingen in het dagelijks leven (revalidatiearts)
Bewegingsangst, catastroferen, specifieke pijn langer dan 6 maanden (pijnbehandelcentrum)

Bronnen

Farmacotherapeutische richtlijn Pijnbestrijding NHG
NHG Standaard Pijn M106
WHO. Guidelines for the pharmacological treatment of persisting pain in adults with medical illnesses. 2012

De informatie op deze pagina is louter bedoeld als samenvatting en geheugensteun voor een verstrooide huisarts. Ze behelst niet de laatste evidentie en kan verouderd zijn. Het betreft snelle, steekswoordsgewijze ondersteuning voor mijn spreekuur.

Abortus sponaneaAcneAcuut coronair syndroomADHDAftenAlcoholismeAlopeciaAmenorrhoeAnemieAngina pectorisAngstAnticonceptieArteritis temporalisArtrose handArtrose heupArtrose knieAscaris lumbricoidesAstma bij kinderenAstma bij volwassenenAtriumfibrillerenAtrofische vaginitisBacteriele vaginoseBeet hond of katBeroerte (CVA/TIA)Blefaro-conjunctivitisBloedverdunnersBrandwondenBronchitis, acuteBuikpijn bij kinderenBursitis olecraniCandidiasis, orofaryngeale Cardiovasculair risicomanagementCarpaal tunnel syndroomCerumenpropChalazionChlamydia trachomatisCholecystitisCluster hoofdpijnCoeliakieColitis pseudomembranosaCondylomata accuminataCOPDDe Quervain, morbusDecompensatio cordisDecubitusDementieDepressieDermatitis perioralisDermatosis acantholythicaDiabetes type IIDiarree (acute)Diep veneuze tromboseDiverticulitisDuizeligheidDupuytren, ziekte vanECG beoordelingEcthymaEczeemEczeem, seborroischEndocarditis profylaxisEnkeldistorsieEnuresis nocturnaEpicondylitisEpididymitisEpifysiolysis caput femorisEpiscleritisErysipelasErythema infectiosumErythemenErythrasmaExacerbatie astma/COPDExanthema subitumFasciitis plantarisFlatulentieFolliculitisFurunkelGanglionGastroenteritisGlaucoomGonorroeHallux valgusHeesheidHELLP syndroomHemorroidenHepatitisHerpes genitalisHerpes zosterHidradenitisHikHIV en AIDSHoestenHoofdluisHoofdpijnHordeolumHypercalcemieHypercholesterolaemieHyperemesis gravidarumHyperhidrosisHyperhomocysteïnemieHyperkaliemieHypernatriemieHypertensieHyperthyreoidieHypocalcemieHypofosfatemieHypokaliemieHypomagnesiemieHyponatriemieHypothyreoidieIBD / colitisIBS / PDSImpetigoIncontinentie (vrouw)InfluenzaIntertrigoJet lagJeukJichtKattenkrabziekteKeelpijnKeratoconjunctivitis siccaKinkhoestKnie klachtenKoorts bij kinderenKoorts bij volwassenenKoortsconvulsiesKuitkrampenLaryngitis subglotticaLegionellaLichen planusLichen sclerosusLumboradiculair syndroomLyme, ziekte vanLymfogranuloma venereumMaagklachtenMalariaMallet vingerMedicatie overgebruiks hoofdpijnMelasmaMenopauzeMenstruatie uitstelMictieklachten bij mannenMigraineMollusca contagiosaMorton neuralgieNarcolepsieNierinsufficiëntieNoodanticonceptieObesitasObstipatieOnderzoek elleboogOnderzoek schouderOnychomycoseOsteoporoseOtitis externaOtitis media acutaOxyuriasisPalliatieve sedatiePalpitatiesPanaritiumParkinson, ziekte vanParonychiaPelvic inflammatory disease (PID)Perifeer arterieel vaatlijdenPerifere gezichtsverlamming (Bell)Pes planusPhimosisPijnPitted keratolysisPityriasis versicolorPneumoniePolymyalgia reumaticaPostcoitaal bloedverliesPreconceptie zorgPriapismePronation douroureuseProstaatcarcinoom, preventiePsoriasisRagadenRaynaud, ziekte van ReisziekteRestless legs syndroomRetentie urineReumatoide artritisRhinitisRood oogRookstopRosaceaScabiësSchildklierklachtenSinus pilonidalisSinusitisSlaapapneu syndroom (OSAS)SlapeloosheidSnurkenSOASOLKSpanningshoofdpijnSpiraal (IUD)SubfertiliteitSyfilisSyncopeTaal- en spraakachterstandTachycardienTaenia saginataTinea pedisTrauma capitisTrichomoniasisTriggerfingerTromboflebitisTumorkoortsUlcus cruris venosumUrethritis (non-specifieke)UrineweginfectiesUrolithiasisVaginaal bloedverliesVaginale candidiasisVaginitis en vaginoseVaricesVoedselallergieWintertenenWrattenZonneallergieZwangerschapZwangerschapsafbreking