Joosts formularium

Duur, beloop, plaats, uitstraling, aard, intensiteit
Ernst van de pijn in been ten opzichte van de rug
Sensibiliteit en motorische uitval (cave rijbroekgebied en mictieklachten)
Relatie met drukverhoging (hoesten, niezen, persen)
Eerdere klachten, maligniteiten, ingrepen
Eventueel: tekenbeet, ECM, algehele malaise, gewichtsverlies, koorts

Motoriek en sensibiliteit van de benen
Achillespees- en kniepeesreflex
Lasegue en/of maximale vinger-vloerafstand
Eventueel: sensibiliteit rijbroekgebied

Beeldvormend onderzoek door de huisarts wordt afgeraden.

Lumbosacraal radiculair syndroom
Uitstralende pijn in één been of bil met paraesthesie en neurologische uitvalsverschijnselen (verlaagde reflexen, parese, hyperesthesie) die suggestief is voor prikkeling van lumbosacrale zenuwwortels, meestal ten gevolge van een discushernia.

Cauda equina syndroom
Motorische of sensibele uitval (rijbroekgebied), hevige radiculaire pijn en urineretentie of -incontinentie ten gevolge van sacrale zenuwcompressie.

Ernstige parese
Beweging die geen weerstand overwint

Zeldzame oorzaken
Maligniteit, wervelfractuur, spondylodiscitis, epiduraal hematoom, radiculitis (Lyme disease, Herpes zoster)

Voorlichting
• 75% van de patiënten herstelt binnen drie maanden
• Operatief ingrijpen is even efficiënt als conservatief beleid
• Adviseer beweging
• Heroverweging van de aanpak als de klachten na 6 tot 8 weken niet genezen
• Retour met spoed bij rijbroekanaesthesie, urineretentie of –verlies, toenemende verslapping van een been

Na enkele weken kan begeleiding door de fysiotherapeut overwogen worden.

Adequate pijnstilling is aangewezen, maar verder is medicatie niet aan de orde.

Vermoeden cauda equina syndroom: acuut
Ernstige parese: binnen 1 – 3 dagen
Hevige pijn ondanks pijnstilling: na enkele dagen naar de neuroloog
Blijvende klachten > 6 tot 8 weken: verwijzing is te overwegen
Vermoeden zeldzame of ernstige oorzaak: in overleg met de neuroloog