Joosts formularium

Alarmsymptomen
• bloedverlies
• aanhoudend braken
• last door voedselpassage
• ongewild gewichtsverlies

Verder
• Aard van de klachten (zuurbranden, reflux, opgeblazen gevoel, snelle verzadiging, etc)
• Ernst, duur en beloop van de klachten
• Verandering defecatiepatroon

Factoren die maagklachten kunnen beïnvloeden
• (zelf)medicatie (NSAID’s, bisfosfonaten, kaliumchloride, antibiotica, antidepressiva)
• psychosociale problematiek
• voedselintoleranties, alcohol, roken en overgewicht
• intra-abdominale drukverhoging

Voorgeschiedenis
• eerdere klachten en (eradicatie)behandeling
• (zelf)medicatie met antacida of zuurremmers
• eerdere gastroduodenoscopie
• H. pylori -status
• recente ijzergebreksanemie
• migratieachtergrond (in verband met hogere H. pylori- prevalentie)

Onderzoek abdomen
Inspectie, auscultatie, percussie en palpatie van de buik ter uitsluiting van andere pathologie

Bij vermoeden rectaal verlies van bloed
Rectaal toucher

Bij vermoeden anemie
Inspectie huid, lippen of conjunctivae

Gastroscopie
Bij alarmtekens

Maar ook bij:
• persisterende of recidiverende klachten bij mannen > 50, rokers, na radiotherapie, etc
• aangetoonde Helicobacter pylori
• klachten plus eerstegraads familielid met maagcarcinoom

Faecestest op Helicobacter pylori
Bij persisterende of recidiverende klachten zonder bijkomend risico

Maar ook bij:
• chronisch PPI-gebruik zonder duidelijke reden
• patienten uit Middellandse zee gebied, Oost-Europa, Azië, Afrika, Amerika

Hb bepaling
Bij vermoeden anemie

Cardiale pathologie
Galwegpathologie
Andere abdominale problemen
Prikkelbaredarmsyndroom

Rookstop
Gewichtsverlaging
Hoofdeinde van het bed omhoog
Aanpakken psychosociale problematiek

Aspecifieke maagklachten
Stap 1.
Algeldraat/magnesiumhydroxide 200/400 mg, 4 x dd kauwtablet

Stap 2.
Famotidine 40 mg, 1 x dd

Stap 3.
Pantoprazol 40 mg, 1 x dd
Bouw zonodig op naar maximaal 2 x 80 mg
Spreek stopmoment af na 4 weken

Bij positieve H. pylori test
Stap 1.
Esomeprazol 20 mg, 2 x dd gedurende een week
Aansluitend 3 weken lang 1 x dd
Amoxicilline 1000 mg, 2 x dd gedurende een week
Bij allergie Metronidazol 500 mg, 2 x dd gedurende een week
Claritromycine 500 mg, 2 x dd gedurende een week

Stap 2.
Herhaal de H. pylori test na 6 weken als de klachten aanhouden ondanks behandeling
Start Famotidine 40 mg, 1 x dd voor twee weken

Bij positieve tweede test op H. pylori:
Esomeprazol 20 mg, 2 x dd gedurende twee weken
Aansluitend 3 weken lang 1 x dd
Amoxicilline 1000 mg, 3 x dd gedurende twee weken
Metronidazol 500 mg, 2 x dd gedurende twee weken

Oesofagitis
Graad A of B
Pantoprazol 40 mg, 1 x dd gedurende 8 weken
Zonodig verdubbelen na twee weken
Bouw na acht weken af naar laagst mogelijk dosis; bij voorkeur naar nul

Graad C of D
Pantoprazol 40 mg, 1 x dd levenslang
Zonodig verdubbelen na twee weken
Maak controle gastroscopie na 3 maanden

Ulcus vastgesteld
H. pylori negatief
Pantoprazol 40 mg, 1 x dd gedurende 4 weken
H. pylori positief
Eradicatiebehandeling
Bij ulcus ventriculi na 8 weken controle gastroscopie ter uitsluiting van een carcinoom

Onverklaarde aanhoudende klachten
Reflux-achtige anamnese (zuurbranden en regurgitatie)
Behandelen als aspecifieke klachten

NIET-reflux-achtige anamnese
Diagnose heroverwegen en ook psychische of psychiatrische etiologie in ogenschouw nemen
Behandelen als aspecifieke klachten
Overweeg Nortriptyline 10-20 mg, 1 x dd gedurende 3 maanden

Verwijzing MDL-arts
Alarmtekens voor maligniteit
Aangetroffen maligniteit
Therapieresistente klachten

Overleg MDL-arts
Achalasie
Oesofagusvarices
Candidia oesofagitis
Poliepen
Divertikel (Zenker)